– آقای دکتر کاردان به عنوان شروع، بخشی از وظایف دفتر حفاظت در برابر اشعه رابیان فرمایید.
– اساس کار دفتر امورحفاظت در برابر اشعه، نظارت بر حسن اجرای قانون حفاظت در برابر اشعه است که سال ۶۸ به تصویب مجلس رسید. البته همهی کشورهای دنیا چنین قانونی را دارند، به این خاطر که کار با منابع پرتوی ریسک بالایی دارد و باید کنترل شود تا از مزایای کار با پرتو استفاده شود و خطراتش تا حد امکان به حداقل برسد. تصویب این قانون، یکسری اختیارات به سازمان انرژی اتمی داد از جمله: صدور مجوز برای همهی مراکزی که کار با اشعه انجام می دهند، بحث نظارت قانونی، اعمال مقررات، تدوین ضوابط و نظارت برحسن اجرای قانون.
– در رابطه با ضوابط و آیین نامه هایی که برای شرکتهای صنعتی پرتونگاری تدوین میشود، جریان گردش کارتان چگونه است و ازچه گروههای مشارکتی برای این کار استفاده میکنید؟
– ما یک چارت درختی داریم برای مدارک که ارتباط این مدارک باید کاملا روشن باشد. طبیعتا بالاترین مدرکی که داریم قانون حفاظت در برابر اشعه است؛ بعد از آن آییننامه اجرایی قانون که مصوب هیات دولت است. در این آیین نامه اجرایی اختیار تدوین ضوابط و مقررات و دستورالعملها در زمینه حفاظت در برابر اشعه به سازمان انرژی اتمی داده شده و سازمان هم این اختیار را به یک کمیسیون تفویض کرده است. در چارت درختی، که آن را در وبسایت سازمان هم می توانید ببینید،ارتباط همه مدارک با هم مشخص است. ما ابتدا تعیین می کنیم که چه مدارکی را لازم داریم، سپس برای هر مدرک،نمای کلی مدرک در دوصفحه نوشته می شود. نمای کلی در کمیته ای بررسی و تصویب می شود و مشخص می شود که چه کسانی باید مدرک را بازنگری کنند. مثلا انجمن پرتونگاری صنعتی، و یاهر انجمن یا وزارت خانه مرتبط، یکی از افرادی که باید آن را بازنگری کند و نظرش را بدهد، حتما همان ارگان مربوطه خواهد بود. اگر هم شخص حقوقی نباشد، ما از افراد صاحب نظر یعنی اشخاص حقیقی دعوت می کنیم. بعد گروه تدوین پیش نویس مدرک را آماده می کنند و به بخش تدوین ضوابط و مقررات میدهند. در این مرحله هم در واقع یک پالایش اولیه روی مدارک انجام می شود و اگر مدرک قابل قبول باشد، برای بازنگرها ارسال می شود. اما اگرایراداتی داشته باشد، مجددا به تدوین کنندگان برمیگردد و بعد از اینکه اصلاح شد، به بازنگرها که میتوانند انجمنها نیز باشند، ارسال میشود. نظرات انجمن و همهی اشخاصی که متولی بازنگری بودند، به دست همان کمیته اولیه که اینها را تدوین کردند میرسد. موارد پیشنهاد شده، اگر پذیرفته شود که بحثی در آن نیست؛ در غیر اینصورت باید دلایل خود را هم درج کنند و دوباره به کمیسیون برمیگردد و نظر نهایی صادر میشود.
– ترکیب کمیسیون کجا تعریف شده؟
– اعضای کمیسیون در واقع با نظر و حکم رییس سازمانتعیین میشوند.
– قبلا انجمنها خیلی فعال نبودند و کلا واگذاری کار به NGOها خیلی پذیرفته نبود. ولی مدتی است که تغییراتی دارد صورت میگیرد؛ دیگر شرکتها به راحتی توسط انجمنها کنترل میشوند و از سوی دیگر انجمنها میتوانند در تدوین آییننامهها کمک کنند. آیا جایگاهی برای انجمنها پیشبینی میکنید؟
– ما در تدوین مقررات هیچ مشکلی نداریم که انجمن ورود پیدا کندو نظرات خود را ارایه دهد خیلی هم استقبال می کنیم. خصوصا در مباحثی که تخصص انجمن را شامل شود و حتی در زمینههای حفاظت در برابر اشعه، انجمن پیشنهاد بدهد که این مدارک تدوین شود ما هم استقبال می کنیم؛ منتها طبیعتا تصویب مقررات یک مساله حاکمیتی است و وقتی قانون صراحتا می گوید که یک دستگاه دولتی باید مقررات را تصویب کند نمیشود آن را تفویض کرد. همانطور که میدانید، قانون مدیریت خدمات کشوری فعالیتها را به دو دسته حاکمیتی و تصدیگری تقسیم میکند. دولت کارهای تصدیگری را کنار میگذارد مثل آموزش یا ارائه ی خدمات دوزیمتری که از سالها قبل واگذار شده است. اما کارهای حاکمیتی مثل تصویب و تدوین مقررات را نمیشود واگذار کرد.
– مادر بخش حاکمیتی نه میتوانیم و نه میخواهیم واردشویم ولی معتقدیم اگر قوانینی که نوشته میشود عملیتر و اجراییتر شود، بهتر است. فرض بفرمایید برای استخدام یک پرتونگار ضوابطی مشخص شدهو فرمتی هم تعریف شده که در آن فرم به آیین نامهها و ضوابط اشاره شده ولی این آیین نامهها در اختیار همه نیست. ما می گوییم اگر ضوابط با اجرای کار همخوان باشد، ضوابطی که نوشته میشودبه نفع دو طرف است. برای این قسمت چه فکری کرده اید؟
– در این قسمت با هم همعقیده ایم. مثلا در همین موردی که قانون مشخص کرده؛کسی که میخواهد با اشعه کار کند هم قبل از استخدام و هم به صورت دوره ای باید یک سری آزمایشها انجام دهد که مشخص شود کار با اشعه برایش زیان آور نباشد. مساله چگونگی اجرای آن است. آنچه به نظر ما رسید این است که یک فرمی را تهیه کنیم که از طرف پزشک به تایید برسد. در این زمینه اگر انجمن پیشنهادی در جهت بهبود آن دارد، ما حتما از آن استقبال می کنیم. اما اختلافی که داریم اینجاست که آیا هر پیشنهادی که انجمن می دهد باید اجرا شود؟قطعا هر پیشنهادی که انجمن داده، به طور جدی بررسی شده اما ممکن است بعضی بخشهایش پذیرفته نشود .علتش این است که بالاخره انجمن یک انجمن صنفی است و میخواهد منافع صنف خودش را بیشتر لحاظ کند؛ به همین علت هم ممکن است بعضی پیشنهادهایش پذیرفته نشود چون ممکن است یک سری جهت گیریهائی داشته باشد و منافع صنفی را به منافع کلی و ملی ترجیح دهد.
– آقای دکتر، انجمن ما معتقد است که هرچه ایمنی بالاتر رود از منافع صنفی ما پشتیبانی شده استو از این منظر کاملا همراه شما هستیم. ولی شما بازنگری قوانین تان زمانبر است. یعنی هر کدامش بخواهد بازنگری شود، ۶ ماه تا یک سال طول میکشد. چرا ما در تدوینش دخالت نداشته باشیم که بعد نخواهیم یک سال دنبال اصلاح آن بدویم و تبعاتش را بدهیم؟ ما حرفمان این است که اگر تشکیل کمیته تدوین به گونه ای باشد که انجمن صنفی هم در تدوینش مشارکت فعال داشته باشد و به عنوان یک نظر رسمی و کاربردی در نظرات دیده شود بخشی از مشکلات حل می شود. انتظار ما این است که به عنوان یکی از اعضا در کمیته تدوین، رسما در کنار شما قرار بگیریم.
– در تدوین عرض کردم که مشکلی نداریم. من مخالفتی با آن ندارم و فکر نمی کنم کسی هم مخالفتی داشته باشد؛ اما این کار یک مقدار پیچیدگی کار اجرایی را بالا می برد. زیرا وقتی قرار است مدرکی تدوین شود، جلسات متعددی برگزار می شود و اگر افراد راحتتر کنار هم باشند کاربهتر پیش می رود. مثلا ورود شما به سازمان مراحلی دارد در حالی که اعضای داخل سازمان خیلی راحتتر میتوانند با هم هماهنگ کنند.
– البته این نمیتواند خیلی دلیل قانع کنندهای برای عدم حضور انجمنباشد. قطعا ما خودمان را با شرایط تطبیق میدهیم. اما خواهشمان این است که در تدوین قوانین، نماینده ی ما هم حضور داشته باشد که مقبولیتش برای مجریان نیز بیشتر شود.
– حتما یک بار هم در تدوین از همکاران شما استفاده میکنیم.
– سوال دیگر این که نظارت و بازرسی بر شرکتهای پرتونگاری بر چه اساس انجام میشود؟ دوره های بازرسی چگونه است و چه مشکلاتی در زمینه بازرسی وجود دارد؟
– بر اساس قانون، نظارت و بازرسی و اجرای قانون به عهده سازمان است. سازمان هم عملا این کار را به دفتر امور حفاظت در برابر اشعه واگذار کرده است. ما یک دستورالعمل بازرسی داریم و یک دوره زمانی را برای فعالیت های مختلف پرتوی مشخص کرده ایم. بازرسی ما برای شرکتهای رادیوگرافی صنعتی سالی یک بار است. به این شکل که بر اساس لیست شرکتها، برنامه ی ۶ ماهه بازرسی را میچینیم. بازرسیهایمان به این شکل است که حدود ۷۵ درصدش با اطلاع است و ۲۰-۲۵ درصدش بدون اطلاع و سرزده. مشکلاتی که در بحث بازرسی رادیوگرافی صنعتی با آن مواجهیم در بازرسی های با اطلاع است. اخیرا خیلی رایج شده که میگویند در این تاریخ نمیتوانیم پذیرای بازرسی شما باشیم. این مساله همهی برنامههای ما را مختل میکند. یکی دیگر از مشکلات ما در بازرسیهای بدون اطلاع قبلی این است که گاهی بازرسیهای سرزده بر اساس اظهارنامه هاست. شرکتها موظفند محل دوربینهای رادیوگرافیشان را بر اساس فرم اظهارنامهای که در حال حاضر اینترنتی شده پرکنند. خیلی وقتها این اطلاعات به روز نمی شود؛ یعنی ما بر اساس اطلاعات پرشده و ارسال شده بازرسیمان را تنظیم میکنیم اما میبینیم دستگاهی در آنجا موجود نیست و به جایی دیگر منتقل شده و به ما اعلام نشده است.
– چند شرکت داریم که شما برای بازرسیاش برنامه ریزی میکنید؟
– خیلی حضور ذهن ندارم، ولی حدود ۲۰۰ شرکت داریم.
– یعنی ۱۰۰ بازدید در ۶ ماه… و چند نفر نیرو دارید؟
– برای رادیوگرافی صنعتی، حدود ۱۱-۱۲ نفر.
– آیا با وجود مشکلات و هماهنگیهای اداری، این تعداد نیرو برای ۱۰۰ مورد در ۶ ماه پاسخگو است؟
– اگر ما به طور متوسط برای هر بازرسی ۲ روز بگذاریم، دو نفر هم که باشند، می شود ۴ نفر-روز. ۲۰۰ بازرسی، می شود۸۰۰ نفر-روز. یعنی اینکه ما ۴ نفر را دائم برای بازرسی باید داشته باشیم که برای رادیوگرافی صنعتی قابل قبول است.آمار سالهای گذشته ما بالای ۹۰ درصد انجام بازرسیهاست. این میزان باید مثلا ۱۰۰ درصد باشد، اما ۹۰-۹۵ درصد نیز قابل قبول است. ما یک سال مشکلات خاص بودجه ای داشتیم که کار مقداری افت کرد ولی در ۵ سال اخیر بالای ۹۰ درصد بازرسیها انجام شده است.
– آیا این مشکلاتی که فرمودید از سوی شرکتها به وجود می آید؟
– نه الزاما. در داخل سازمان هم مشکلاتی هست که لزومی به طرح آن نیست.
– از این بابت می گویم که سازمان ملی استاندارد مثل شما نهاد حاکمیتی است ولی برای ارزیابی شرکتها ازچند نفراز کارشناسان انجمن، به توصیهی ما، به عنوان یک پایه فنی دعوت میکنند و کمک میگیرند. آیا فکر میکنید انجمن بتواند چنین کمکی به شما نیز بدهد؟
– فرآیند بازرسی یک امر حاکمیتی است ولی اینکه ما برای بازرسیهایمان از خدمات مجموعههایی از بیرون سازمان استفاده کنیم، یعنی افراد خارج از سازمان ازطرف سازمان، اقدام به انجام بازرسی نمایند و نتیجه آن برای تصمیمگیری به سازمان داده شود، در مجموع مشکلی ندارد. کما اینکه این تجربه را هم داریم. مثلا با دانشگاه علوم پزشکی مشهد و دانشگاه شیراز قرارداد بازرسی داریم. به این شکل که قرارداد منعقد میشود و این افراد از طرف ما مراکزیکه در استان خودشان هست بازرسی میکنند. در کلیت ماجرا مشکلی نداریم، اما طبیعتا ملاحظاتی را باید در نظر گرفت. بهعنوان مثال انجمن پزشکی هسته ای اخیرا اصرار داشت که افرادی را بهعنوان کمک، با تقبل هزینهها توسط خودشان، با ما همراه کنند. ما هم استقبال میکنیم و مشکلی در آن نمیبینیم. ولی اینکه بگوییم به طور کلی صرفا انجمن باشد، امکانپذیر نیست. اگر انجمن همراه ما باشد، موافقیم ولی اینکه بازرسی را کلا به انجمن بسپاریم، نه فعلا نمیشود.
– سازمان استاندارد هم همین کار را میکند. نفری که از طرف انجمن است مسئولیت فنی و اجرایی دارد ولی کار سیستماتیک و ضوابط سازمانی توسط خود سازمان انجام میشود. ضمن اینکه این کار به سهولت در امر بازرسی سازمان انجام شدنی است و اگر ۹۵ درصد شما به ۱۰۰ درصد برسد، ما خوشحال میشویم.
– بله. این حرف خوبی است. با انجمن پزشکی هسته ای هم این توافق را انجام دادیم. برنامههای بازرسی با اطلاع را از قبل اعلام میکنیم و آنها هم نفرشان را میفرستند؛ با شما هم میتوانیم این همکاری را انجام دهیم.
– آیا در بازرسیهایتان، همکاران شما گزارش یا صورتجلسه ای برای شرکتی که مورد بازرسی قرارگرفته تنظیم میکنند؟
– ما یک دستورالعمل بازرسی داریم که در واقع بازرس ما موظف است بر اساس دستورالعمل بازرسی، عمل کند. یکی از مواردش مشهور است به ” صورتجلسه خروجی” که فرد موظف است یافتههای بازرسی را به اطلاع مسئول آنجا برساند و درخواست کند که امضا شود. این کار به معنی تایید گزارش نیست؛ بیشتر به این معناست که من گزارش دادم و ایشان هم دیده اما با این قسمتهایش مخالف است. این، در قالب بازرسیها انجام میشود و اگر در موارد نادری این رویه رعایت نگردد،تخلف از آن دستورالعمل است.
– البته چند سال پیش این اتفاق می افتاد و گزارش نمیدادند که یکی از مشکلات هم همین بود.
– اگر شما بازرسی داشتید که یافتهها را به شما نشان نداد و امضا نگرفت، این را حتما بفرمایید چون باید بررسی شود. البته در مواردی که بازرسی سرزده از سایت انجام می شود ممکن است با توجه به عدم حضور مسئولین امکان گرفتن امضا از پرتونگاران میسر نگردد ولی به طور عام این کار بیش از ۷-۸ سال است که انجام میشود. اگر در یک بازرسی از پیش اعلام شده به طور مثال، ۱۰ مورد ایراد گرفته باشند و ۷ مورد را به فرد اعلام کرده باشند، او حق دارد که آن سه مورد را قبول نکند. حتی می تواند به همهی موارد اعتراض کند. مواردی که در نامه به شما اعلام می شود باید با همان مواردی که به شما نشان داده اند مطابقت داشته باشد. همانجا هم میتوانید اعتراض کنید که من این موارد را قبول ندارم و معنی امضای شما تایید نیست، معنایش مشاهده است.
– خیلی وقتها پیش می آید برای اینکه پرتونگاری را به کار گیریم مدارک را میفرستیم اما تاییدش زمان زیادی می برد. در صورتی که می دانید پروژه ها صبر نمیکنند؛ یا زمانی که میخواهیم از سازمان چشمه بگیریم، ممکن است ۷-۱۰ روز زمان ببرد، خصوصا اگر به آخر هفته بخورد فاصله زیادی میافتد و همهی اینها سرمایهای است که در درجه اول از کشور و درجه دوم از جیب شرکتهای پرتونگاری می رود. برای جبران این مساله هم ممکن است افرادی از قانون تخطی کنند. چه تمهیداتی برای این معضل اندیشیده اید؟
– این مساله یک قسمتش به ما برمیگردد که ما سعیمان را میکنیم که آن را تسریع کنیم ولی یک مقدارش هم به شرکتها برمیگردد. انتظار معمولا این است که اگر من امروز تصمیم گرفتم فردی را استخدام کنم، همین امروز هم باید تایید شود؛ اما طبیعتا پروسه دارد. باید مدارک پزشکی فرستاده شود، آزمایشات انجام شود و دوره هایی که فرد گذرانده، باید بررسی شود. اگر ایراد هم داشته باشد، نقص مدرک می خورد و دوباره برگردانده میشود. در مورد چشمهها هم این مساله صدق میکند. متاسفانه همهی ما عادت داریم زمانی دنبال مدارکمان برویم که کارمان گیرکند. دوستان در شرکتها هم همین طورند. مشکلاتی در شرکت دارند مثل پروانه ی منقضی شده؛ که به فراموشی سپرده میشود و زمانی که چشمه میخواهند، طبیعی است که ممانعت میشود.
– در این زمینه ما هم موافقیم. مشکل ما آن جایی است که مدارک پرسنل را کامل میفرستیم، ولی سازمان بهعنوان مثال مدارک پرسنلی چهار نفر دیگر را که مشغول کارند نیز میخواهد.
– شما یک وقتی از یک رویه صحبت میکنید، مثل تمدید پروانه که باید همه چیز درست باشد و چک شود؛ ولی اگر میخواهید فردی را به پروانه اضافه کنید، نباید چیز دیگری از شما مطالبه شود. این اصلا رویه نیست. اگر هم اتفاق افتاده، خطای فردی است. مثل این میماند که من به شما بگویم که برخی از شرکتها که مثلا پرسنل کافی ندارند، تقاضای چشمه میکنند. در سازمان هم همینطور است. ما هیچ کدام از خطا و اشتباه بری نیستیم، ولی من میگویم که این قطعا رویه نیست.
– برای معرفی فرد به شرکت جدید، با توجه به بانک اطلاعاتی که دارید، آیا لازم است مدارک دوباره برای شرکت جدید ارسال شود، این دست موارد بسیار دیده شده که باعث تاخیر در روند کار و در نتیجه به هدر رفتن زمان استفاده از چشمه و سرمایه میشود.
– حقیقت این است که ما هم ایراداتی داریم و در سیستم بایگانی اطلاعات در صدد اصلاحاتی هستیم. برنامه ما این است که سیستم بایگانی را الکترونیکی کنیم و اگر این اتفاق بیفتد، مشکلات تا حد زیادی حل می شود. مثلا به این سمت برویم که هر شرکتی بتواند وضعیت آنلاین خودش را ببیند. این کار کمک می کند که اگر شما قرار است دو هفته دیگر چشمه بخرید، وضعیت خود را بررسی کنید و زودتر اقدام کنید که چشمه معطل نشود.
– آقای دکتر کاردان، در بررسی های انجام شده، علل حوادث پرتونگاری یا تخطی از قوانین را چگونه تقسیم بندی میکنید؟
– مشکلات زیادی وجود دارد که یکی از اصلی ترینش، بحث فرهنگ ایمنی است. ما مسایل ایمنی را نه فقط در رابطه با پرتونگاری، در بقیه موارد هم به طور دقیق رعایت نمیکنیم. من همیشه این مثال را زده ام که شما هر بار سوار هواپیما میشوید، پرسنل موظفند یک سری نکات ایمنی را یادآوری کنند. اصلا هم مهم نیست که شما بار چندم است که سوار هواپیما شده اید. ایمنی یعنی این. یعنی به قدری تکرار شود که ملکهی ذهن شود. ما متاسفانه این فرهنگ را نداریم. تشخیص می دهیم و اجتهاد میکنیم. یک نکته دیگر که من هم تا حدی با شما هم عقیده ام این است که کارهای ایمنی یک مقدار هزینه شرکت را بالا می برد و این طبیعت کار است. یعنی یک بخشی هم به مسایل اقتصادی برمیگردد. سومین دلیل عمده نیز به قشر رادیوگرافر بر می گردد، که متاسفانه این قشر، به فرهنگ ایمنی توجه کمتری می کنند. به نظر من این سه دلیل عمده، کار را پرریسک می کند.البته در بررسیهای صورت گرفته، درست است که پرتوگیریها و سوانح ما بالاست، اما بیشترین سوانحی که در دنیا اتفاق میافتد نیز مربوط به سوانح رادیوگرافی صنعتی است.
– مساله دیگر در خصوص مدرک تحصیلی پرتونگاران است. قبلا در آیین نامههای سازمان رشته دیپلم برای پرتونگاری ذکر نشده بود. جدیدا ذکر شده که افرادی که دیپلم فنی ندارند میتوانند در دورهها شرکت کنند اما نمی توانند پرتونگاری کنند. سوال این است که نوع دیپلم چه اندازه ضامن رعایت قواعد و انضباط کاری و دستورالعملهاست؟
– اولا چیزی که در ضابطهمان نباشد قابلیت اعمال ندارد. حداقل ۱۰-۱۵ سالی میشود که به این سمت رفته ایم که ملاک قضاوتمان به جای اینکه سلیقهای باشد، توافق شده و مکتوب باشد. افرادی که دارند به سمت کار رادیوگرافی رو می آورند، تحصیلات و معلوماتشان شیب نزولی گرفته است. ما برای افزایش آن، راهی که به ذهنمان رسیده، این بوده که این شرط را بگذاریم که افراد دیپلم فنی داشته باشند. حالا ممکن است ۵ سال دیگر این شرط را بگذاریم که فوق دیپلم داشته باشند. من باز هم تاکید می کنم تا زمانی که چیزی در ضابطه نباشد، هیچکس حق اعمال آن را ندارد. ما یک ایمیلی داریم که در نامه های بازرسی آدرس آن هم درج شده و خودم آن را چک میکنم همیشه حاضرم این جور موارد را به طور جدی بررسی کنم. برخورد و سلیقه های شخصی اعمال شده را از طریق ایمیل منتقل کنید، قطعا شخصاخودم بررسی می کنم.
– اعضا نگرانند که با کارشناسان شما درگیر شوند و جور دیگری برخورد شود.
– این نگرانی طبیعی است ولی ایمیلی که آدرس آن در نامههای بازرسی هست را فقط خودم چک می کنم.
– آقای دکتر، در سوانح پرتوی که پیش می آید چگونه عمل می شود؟ آیا شرکتها آن را به راحتی با شما مطرح می کنند؟ تجربیات سوانح پرتوی را چگونه عمل میکنید که تکرار پذیر نشود و با حضور چه کسانی بازنگریها صورت میگیرد؟
– هر سانحهای که اتفاق می افتد یک کمیته داخلی تشکیل میشود و کار را دنبال میکند. از بیرون هم کسی را درگیر این کار نمیکنیم. گزارش به طور دقیق بررسی و ثبت میشود و تا جایی که مقدور باشد در وبسایتمان آن را درج میکنیم. آخر هر سانحه، یک سری گزارش تجربیات سوانح داریم که در تدوین ضوابط هم لحاظ میشود. ما به طور قطع، سانحه را به عنوان تخلف قلمداد نمی کنیم. حتی بعضی وقتها برای اعلام آن امتیاز مثبت هم داده ایم و تشکر هم کرده ایم. یعنی برخوردمان برای نفس سانحه برخورد خشنی نبوده، ولی طبیعتا اگر منجر به قطعی عضو شده و در این سانحه تخلفاتی هم وجود داشته باشد، معمولا جریمه تشدید می شود اما فی نفسه به خاطر سانحه کسی مجرم شناخته نمیشود. تجربیات برگرفته از این سانحه نیز در بازنگری ضوابط و دستورالعملها قطعا مدنظر قرار گرفته میشود؛ اینکه دلایلش چه بوده و چه کار باید کرد که تکرار نشود.
– در همین مبحث، ما سابقا پرتوگیری حاد داشتیم که اعزام شدند به فرانسه و مشکلشان حل شد، ولی مواردی هم داشته ایم که منجر به قطع عضو شده. آیا واحد پزشکی سازمان، پیگیری کننده است؟
– واحد پزشکی ما در زمینه درمان هیچ مسئولیتی ندارد. واحد پزشکی در واقع، مشاورین پزشکی هستند. آنها وظیفه تشخیص این که چه افرادی می توانند با اشعه کار کنند و یا این کار برای چه کسانی زیان آور است را دارند. ولی به هیچ عنوان وظیفهی درمان ندارند. در سوانحی که اتفاق میافتد نیز به افراد صرفا توصیههایی می شود. به هیچ عنوان الزام و اجباری وجود ندارد.
– امکانات تکنیکی و پزشکی ما در زمینه سوانح پرتوگیری چگونه ارزیابی میکنید؟
– در این باره من تخصصی ندارم ولی برآورد من این است که وضعیت بدی ندارد. من برآوردم این نیست که در داخل کشور مشکل داشته باشیم. ولی اینکه سازمان کمک کند که فرد به خارج از کشور اعزام شود، وظیفه سازمان نیست.مخالفتی هم با اعزام به خارج نداریم ولی توصیه میکنم به جایی بروند که بتواند کمکی کند. جایی مثل دبی امکاناتی ندارد که ما نداشته باشیم؛ اما مسکو و پاریس برای درمان سوانح پرتویی بسیار عالی هستند.
– با توجه به اینکه فرمودید این افراد عموما از قشر آسیب پذیر جامعه هستند، وظیفه حمایت و درمان آنها به عهده ی چه ارگانی است؟
– سازمان هیچ وظیفه ای برای درمان ندارد. حالا ممکن است کاری ورای وظیفه مان انجام دهیم، ولی طبیعتا مسئولیت درمان به عهده وزارت بهداشتاست که متولی سلامت، درمان و بهداشت افراد است. طبیعی است که ما هم سعیمان را میکنیم، ولی وظیفه اصلی به عهده وزارت بهداشت است.
– یکی از افراد سانحه دیده که با ایشان مصاحبه ای داشتیم، معتقد بود که اصلا اجازه خروج به ایشان داده نشده.
– اصلا این طور نیست، ما به هیچ عنوان مشکلی با خروج از کشور این افراد نداریم.
– آیا برنامه ای برای توسعه تعامل انجمن و سازمان و به رسمیت شناختن ارتباط با انجمن، به عنوان نهاد صنفی پرتونگاری، در نظر دارید؟
– ما قطعا از همکاری با انجمن استقبال می کنیم. انجمن صنفی را هم طبیعتا به عنوان انجمنی که نماینده تعداد کثیری از شرکتها هست میشناسیم. ما عقیده مان بر این است که خیلی خوب است اگر انجمن تقویت شود و جایگاهی مثل ASNT داشته باشد. در این زمینه هم هر کاری لازم باشد، در چارچوب مقررات انجام میدهیم.
– فکر میکنید به غیر از حضور در جلسات تدوین، چه نوع همکاری بتوانیم با شما داشته باشیم؟
– این پیشنهادی که شما دادید در زمینه بازرسی اگر جدیت وجود داشته باشد، میتوانیم شبیه همان الگویی که عرض کردم با پزشکی هستهای داریم، با شما نیز انجام دهیم. ما به شما لیست بدهیم که قرار است از این مراکز در این تاریخها بازرسی انجام دهیم، و شما هم نماینده خود را می فرستید. این کار هم باعث تعامل و نزدیکی و الفت قلوب میشود و هم نکاتی را از هم یاد می گیریم.
– برخی از مکاتباتی که انجام می دهیم، با تاخیر پاسخ داده می شود و برخی بی پاسخ میماند. علت را در چه میدانید؟
– علی القاعده این طور نیست که پاسخ داده نشود. ممکن است پیشنهاد داده اید که این تغییرات انجام شود و ما آن را لحاظ کردهایم و پاسخی به شما نداده باشیم. در این طور موارد، در جدول نهایی ذکر میشود که این پیشنهاد رد شده به این دلایل یا پذیرفته شده با این اصلاحات نتیجه را در آنجا می شود دنبال کرد. به هر حال این وظیفه ما نیست که به بازنگرهایمان پاسخ مستقیم بدهیم و معمولا نتیجه را در وبسایت میگذاریم.
– خواهش ما این است که همکارانتان را موظف کنید پاسخگو باشند. از نمایندگان آن شرکتها دعوت کنند که استدلالشان را توضیح دهند. شاید ما نتوانیم به صورت مکتوب جان مطلب و دلایل آنرا بنویسیم ولی اگر حضور داشته باشیم توانایی استدلال و قانع کردن همکاران شما را داشته باشیم. ما هم تبعا اگر دلایل شما را بدانیم، خودمان را با شما تطبیق می دهیم. سوال دیگر اینکه در رابطه با نوسازی ناوگان پرتونگاری برنامه ای دارید؟
– در رابطه با بحث دوربینها ما نیستیم که باید برنامه داشته باشیم. ضابطه اش از نظر ما مشخص است. یعنی دوربینی که می خواهد واردکشور شود، یک ضوابطی دارد که باید رعایت شود. حتما باید مطابق با استاندارد باشد، قانونی وارد کشور شود، دست دوم هم نباشد. با این شرایط ما مشکلی نداریم. هر کس هر تعداد دوربین بتواند وارد کشور کند، خیلی هم خوب است و ما استقبال میکنیم.
– فکر میکنم اگر انجمن و سازمان در رابطه با ارزیابیها به یک جمع بندی برسند وQHSEگاز و پتروشیمی را بتوانیم در جمعی دعوت کنیم که شما متولی آن بشوید، به نتایج خوبی از لحاظ ایمنی دست یابیم.
– این، یکی از مواردی است که ما هم خیلی از آن استقبال میکنیم. شما این حرف من را قول قطعی بدانید و پیشنویسش را شما بدهید. ما هم دعوتشان میکنیم و جلسه میگذاریم اما این را بپذیرید که الزام نمیتوانیم به آن کار داشته باشیم. توصیههای جدی میکنیم. یا در رابطه با بحث امتیازدهی هم اگر شما پیشنهادی دارید و میتوانید کیفیت را در آن لحاظکنید، میتوانیم به طور جدی از آن حمایت کنیم که یک رتبه بندی برای این شرکتها قایل شویم که ما فکر میکنیم به نفع همه و در مجموع به نفع صنعت پرتونگاری کشور است.
از زمان و حوصلهای که گذاشتید نهایت تشکر و امتنان را داریم.